Trasiranje partnerstva u razvoju zelenih proizvoda
Skup „Trasiranje partnerstva u razvoju zelenih proizvoda“ je organizovan u sklopu projekta „Ekosistem eko-inovacija i cirkularne ekonomije Zapadnog Balkana“ (EICEE), finansiranog od strane Evropske unije i kofinansiranog od strane Vlade Crne Gore kroz program IPA III.
Uvodno obraćanje na skupu su dale Sanda Rakočević, izvršna direktorica ADP-Zid, Tanja Radusinović, direktorica sektora za projekte Privredne komore Crne Gore, Biljana Vučetić, v.d. generalne direktorice direktorata za socijalno preduzetništvo, volonterizam i saradnju sa civilnim sektorom i Milica Marđokić Sekulović, službenica u navedenom Direktoratu.
Sanda Rakočević je predstavila regionalnu infrastrukturu za razvoj cirkularne i zelene ekonomije koja obuhvata pet maker space-ova koji su međusobno umreženi i dopunjavaju se. Prema njenim riječima, događaj poput današnjeg predstavlja najadekvatniji format za uspostavljanje saradnje u ovoj oblasti, među svim relevantnim akterima. Predstavnica Privredne komore Crne Gore, Tanja Radusinović je govorila o procesu izrade Mape puta Crne Gore ka cirkularnoj ekonomiji, njenom sadržaju, te prilikama i izazovima koji se u procesu cirkularne transformacije prepoznaju. Biljana Vučetić je navela da ovaj događaj pruža jedinstvenu priliku za razmjenu ideja, znanja i iskustva i da zajednički prepoznamo načine za integraciju solidarne ekonomije u okviru cirkularne i zelene ekonomije. Milica Marđokić Sekulović je istakla da su partnerstva koja razvijamo u ovom procesu oslonac za budućnost koja je održiva inovativna i društveno odgovorna.
Nakon uvodnih govora, Igor Milošević iz ADP-Zid je predstavio važnost modela quadruple helix, čije je svojstvo spajanje akademskog, privatnog, civilnog i državnog sektora kada je u pitanju odgovaranje na potrebe društva, te moderirao panelima: Razvoj zelenih industrijskih proizvoda i zeleni transport, te Regenerativna poljoprivreda i razvoj podsticajnih mjera. Učesnici prvog panela bili su dr Milica Muhadinović, docentica na Ekonomskom fakultetu UCG, Miloš Grbović iz 3D sobe i dr Andrej Mihailović, istraživač na King’s College u Velikoj Britaniji.
Dr Milica Muhadinović je predstavila značaj podizanja svijesti u zajednici o tome šta su zeleni proizvodi i uopšte cirkularna ekonomija, kao i važnost Digital Product Passport-a, kada je u pitanju praćenje porijekla proizvoda i da li je taj proizvod zapravo proizvod zelene ekonomije ili se radi o greenwashing-u. Miloš Grbović je govorio o proizvodima koje izrađuju u 3D sobi od kojih pojedini imaju vijek trajanja 30 godina uz mogućnost ponovne reciklaže nakon čega se od te sirovine mogu napraviti isti ili slični proizvodi. Dr Andrej Mihailović je govorio o zelenom transportu i elektrifikaciji vozila, kao i o infrastrukturnim i zakonodavnim izazovima u ovome pogledu.
Sljedeći panel se bavio pitanjima regenerativne poljoprivrede i razvoja podsticajnih mjera, a panelisti su bili Miloš Kusovac, predstavnik Ministarstva poljoprivrede, Bruno Motik iz Green Tools Tech iz Hrvatske i predstavnik Smart Village Đorđe Grujičić.
Bruno Motik je upoznao učesnike skupa sa pojmom regenerativne poljoprivrede. Predstavio je i rezultate novijih istraživanja u ovoj oblasti, koji impliciraju da su prinosi veći uz upotrebu održivih poljoprivrednih praksi u odnosu na upotrebu hemikalija. Miloš Kusovac iz Ministarstva poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede je govorio o sprovođenju IPARD II programa i o počecima programa IPARD III. Predstavnik Smart village Đorđe Grujičić je učesnicima skupa predočio koji su to alati, mehanizacija i prakse neophodni da bi jedno selo postalo održivo.
Nakon panela, Vukašin Rakočević, menadžer maker space-a „i2 Space“ je prezentovao razvoj ovog prostora, detaljno opisujući sve funkcionalnosti, mašine i prilike koje ovaj prostor nudi kada je u pitanju razvoj zelenih proizvoda.
Na kraju događaja, Đorđije Đurović, pravni ekspert na projektu EICEE koji sprovodi ADP-Zid, je dao preporuke u smislu legislative neophodne za zelenu i cirkularnu transformaciju.
Učesnici skupa su saglasni da je potrebno više i kontinuirano govoriti o ovim temama, jer je podizanje svijesti ukupnog društva prvi i najvažniji korak ka transformaciji ka životnom stilu i ekonomiji koja grantuju održivi rast.
